Handreiking voor klimaatbestendige spoorwegen en stations

We maken een handreiking voor projectleiders van ProRail

Opdrachtgever
Locatie
Looptijd
Meer weten
ProRail
Nederland
2018-2023

Handreiking voor klimaatbestendige spoorwegen en stations

We maken een handreiking voor projectleiders van ProRail

Klant
Plaats
Looptijd
Meer weten
ProRail
Nederland
2018-2023

Spoorspatting, wateroverlast rondom het station, bomen op het spoor, verdroogde spoordijken: door klimaatverandering kan de spoorwegvoorziening vaker verstoord worden en beschadigd raken. Spoorwegbeheerder ProRail zoekt daarom naar een manier om het spoorwegsysteem klimaatbestendig te maken en te houden. Deze ambitie wil ze opnemen in het Ambitieweb Duurzaam GWW. Samen met GrondRR en ORG-ID heeft CAS daarvoor een handreiking gemaakt.

Eva Boon weet alles over dit project

Wat is het Ambitieweb Duurzaam GWW?

GWW staat voor grond-, weg- en waterbouw. Het Ambitieweb Duurzaam GWW is een visuele tool waarmee je bepaalt en inzichtelijk maakt hoe hoog je ambities zijn voor verschillende duurzame thema’s. Dit kan per project verschillen, dus je vult de ambities voor elk project opnieuw in. Het thema klimaatadaptatie staat nog niet in dit ambitieweb. Daarom heeft ProRail aan ons gevraagd om een handreiking te maken waarmee ze klimaatadaptatie in dit ambitieweb kan opnemen.

Hoe hebben we het aangepakt?

Samen met GrondRR, ORG-ID en ProRail hebben we verkend hoe klimaatadaptatie het beste kan worden opgenomen in het Ambitieweb. Daar kwam uit dat ProRail het meest zou hebben aan een handreiking, zodat ze per project de ambities voor klimaatadaptatie in het Ambitieweb kan invullen. Deze handleiding is als volgt opgebouwd:

  1. De eerste stap is: bekijk hoe kwetsbaar spoorrails en stations zijn voor klimaatverandering, met behulp van de kaarten in de landelijke Klimaateffectatlas. Met die kaarten zie je heel snel welke klimaateffecten mogelijk een risico vormen op en langs het spoor.
  2. Het tweede deel van de handreiking gaat over kansen. Welke oplossingen zijn er mogelijk om de gebouwen en terreinen klimaatbestendige te maken.
  3. Na stap een en twee kan ProRail een ambitie formuleren voor het project. De handreiking onderscheidt drie ambitiesniveaus voor klimaatadaptatie:
    • Je wilt de effecten van klimaatverandering niet verergeren.
    • Je wilt de kans op overlast en schade verminderen.
    • Je wilt de kans op overlast en schade flink verminderen en je wilt meerwaarde creëren voor de omgeving of regio.

Onder ambitieniveau a valt bijvoorbeeld een kleine aanpassing, zoals elektrotechnische kastjes buiten een wateroverlastgevoelig gebied plaatsen. Een grote aanpassing valt onder ambitieniveau c, zoals een stedelijk gebied vergroenen om hittestress voor reizigers tegen te gaan. Bij zo’n aanpassing werk je ook samen met andere partijen in het gebied.

Voor wie is de handreiking?

Deze handreiking is bedoeld voor projectleiders van ProRail en voor ingenieursbureaus die met ProRail meedenken over de ambities op het gebied van klimaatadaptatie.

Wat is verder onze rol?

We houden de handreiking actueel door er nieuwe kaarten aan toe te voegen als die beschikbaar komen. Verder is het natuurlijk belangrijk dat de gebruikers van de handreiking er goed mee overweg kunnen. We hebben de handreiking daarom in 2021 gebruiksvriendelijker gemaakt door de indeling overzichtelijker en de teksten begrijpelijker te maken. Voor 2022-2023 gaan we verkennen of we maatregelen een plek kunnen geven in de handreiking en zo ja, hoe dat dan het beste kan.

Wat is het Ambitieweb Duurzaam GWW?

GWW staat voor grond-, weg- en waterbouw. Het Ambitieweb Duurzaam GWW is een visuele tool waarmee je bepaalt en inzichtelijk maakt hoe hoog je ambities zijn voor verschillende duurzame thema’s. Dit kan per project verschillen, dus je vult de ambities voor elk project opnieuw in. Het thema klimaatadaptatie staat nog niet in dit ambitieweb. Daarom heeft ProRail aan ons gevraagd om een handreiking te maken waarmee ze klimaatadaptatie in dit ambitieweb kan opnemen.

Hoe hebben we het aangepakt?

Samen met GrondRR, ORG-ID en ProRail hebben we verkend hoe klimaatadaptatie het beste kan worden opgenomen in het Ambitieweb. Daar kwam uit dat ProRail het meest zou hebben aan een handreiking, zodat ze per project de ambities voor klimaatadaptatie in het Ambitieweb kan invullen. Deze handleiding is als volgt opgebouwd:

  1. De eerste stap is: bekijk hoe kwetsbaar spoorrails en stations zijn voor klimaatverandering, met behulp van de kaarten in de landelijke Klimaateffectatlas. Met die kaarten zie je heel snel welke klimaateffecten mogelijk een risico vormen op en langs het spoor.
  2. Het tweede deel van de handreiking gaat over kansen. Welke oplossingen zijn er mogelijk om de gebouwen en terreinen klimaatbestendige te maken.
  3. Na stap een en twee kan ProRail een ambitie formuleren voor het project. De handreiking onderscheidt drie ambitiesniveaus voor klimaatadaptatie:
    • Je wilt de effecten van klimaatverandering niet verergeren.
    • Je wilt de kans op overlast en schade verminderen.
    • Je wilt de kans op overlast en schade flink verminderen en je wilt meerwaarde creëren voor de omgeving of regio.

Onder ambitieniveau a valt bijvoorbeeld een kleine aanpassing, zoals elektrotechnische kastjes buiten een wateroverlastgevoelig gebied plaatsen. Een grote aanpassing valt onder ambitieniveau c, zoals een stedelijk gebied vergroenen om hittestress voor reizigers tegen te gaan. Bij zo’n aanpassing werk je ook samen met andere partijen in het gebied.

Voor wie is de handreiking?

Deze handreiking is bedoeld voor projectleiders van ProRail en voor ingenieursbureaus die met ProRail meedenken over de ambities op het gebied van klimaatadaptatie.

Wat is verder onze rol?

We houden de handreiking actueel door er nieuwe kaarten aan toe te voegen als die beschikbaar komen. Verder is het natuurlijk belangrijk dat de gebruikers van de handreiking er goed mee overweg kunnen. We hebben de handreiking daarom in 2021 gebruiksvriendelijker gemaakt door de indeling overzichtelijker en de teksten begrijpelijker te maken. Voor 2022-2023 gaan we verkennen of we maatregelen een plek kunnen geven in de handreiking en zo ja, hoe dat dan het beste kan.

Partners