De adaptatiepiramide toont een systeem dat bestand is tegen toenemende weersextremen

Publicaties

Door Lisette Klok, Hasse Goosen en Malou ten Have

17 / 12 / 2024

Ga naar publicatie

Adaptatiepiramide
Adaptatiepiramide

Samen met het waterschap Vallei en Veluwe hebben we een artikel gepubliceerd in Stadswerk Magazine over de adaptatiepiramide. In dit artikel beschrijven we hoe het model van de adaptatiepiramide overheden kan helpen om klimaatbestendiger te worden door de veerkracht van het natuurlijk systeem.

 

Lisette Klok weet alles over dit project

Het concept van de adaptatiepiramide

Het concept is bedacht om hulp te bieden bij de vragen: doen we de juiste dingen en liggen we op koers om klimaatbestendig en waterrobuust te worden? De adaptatiepiramide kan helpen om in beeld te brengen wat je in een gebied moet doen om bepaalde klimaatrisico’s te verminderen. De piramide bestaat uit drie lagen die voor drie categorieën van klimaatadaptatie staan.

  • Het groene fundament bestaat uit het versterken van het natuurlijk systeem. Water en bodem zijn sturend.
  • De gele tussenlaag draait om het nemen van technische maatregelen als het natuurlijk systeem de extremen niet aankan.
  • De oranje top gaat om handelen bij extremen. Bewoners, bedrijven en instanties zijn voorbereid op noodsituaties en weten wat ze in zulke gevallen moeten doen.

In dit model komen het sociale, ruimtelijke en natuurlijke domein samen. Om een stevige piramide neer te zetten, is er samenwerking nodig tussen alle lagen.

Kwetsbaar systeem is de piramide op zijn kop

Als er te weinig aandacht is voor het natuurlijke systeem, ontstaat er een instabiele piramide: er zijn dan steeds meer technische maatregelen nodig om het systeem op orde te houden. In zo’n situatie komt er ook meer nadruk te liggen op het handelen bij extremen. Het systeem kan gaan wankelen. Maar als onze systemen op orde zijn en het natuurlijk fundament stevig is, dan verkleinen we de gevolgen van risico’s die we niet kunnen voorkomen en komt handelen bij extremen minder vaak voor.

Nuttige werksessies

Uit de werksessies in de regio Vallei & Veluwe blijkt dat de adaptatiepiramide een nuttig middel is om in beeld te brengen wat er al wel en nog niet gedaan wordt aan klimaatadaptatie. Het helpt om woorden te geven aan je adaptatiedoelen en om collega’s uit andere werkvelden te betrekken. Ook blijkt de piramide een geschikte metafoor om uitleg te geven aan wat meestal het gewenste doel op de lange termijn is: een veerkrachtig systeem.

Artikel lezen?

Ben je benieuwd geworden? Download het artikel.

Het concept van de adaptatiepiramide

Het concept is bedacht om hulp te bieden bij de vragen: doen we de juiste dingen en liggen we op koers om klimaatbestendig en waterrobuust te worden? De adaptatiepiramide kan helpen om in beeld te brengen wat je in een gebied moet doen om bepaalde klimaatrisico’s te verminderen. De piramide bestaat uit drie lagen die voor drie categorieën van klimaatadaptatie staan.

  • Het groene fundament bestaat uit het versterken van het natuurlijk systeem. Water en bodem zijn sturend.
  • De gele tussenlaag draait om het nemen van technische maatregelen als het natuurlijk systeem de extremen niet aankan.
  • De oranje top gaat om handelen bij extremen. Bewoners, bedrijven en instanties zijn voorbereid op noodsituaties en weten wat ze in zulke gevallen moeten doen.

In dit model komen het sociale, ruimtelijke en natuurlijke domein samen. Om een stevige piramide neer te zetten, is er samenwerking nodig tussen alle lagen.

Kwetsbaar systeem is de piramide op zijn kop

Als er te weinig aandacht is voor het natuurlijke systeem, ontstaat er een instabiele piramide: er zijn dan steeds meer technische maatregelen nodig om het systeem op orde te houden. In zo’n situatie komt er ook meer nadruk te liggen op het handelen bij extremen. Het systeem kan gaan wankelen. Maar als onze systemen op orde zijn en het natuurlijk fundament stevig is, dan verkleinen we de gevolgen van risico’s die we niet kunnen voorkomen en komt handelen bij extremen minder vaak voor.

Nuttige werksessies

Uit de werksessies in de regio Vallei & Veluwe blijkt dat de adaptatiepiramide een nuttig middel is om in beeld te brengen wat er al wel en nog niet gedaan wordt aan klimaatadaptatie. Het helpt om woorden te geven aan je adaptatiedoelen en om collega’s uit andere werkvelden te betrekken. Ook blijkt de piramide een geschikte metafoor om uitleg te geven aan wat meestal het gewenste doel op de lange termijn is: een veerkrachtig systeem.

Artikel lezen?

Ben je benieuwd geworden? Download het artikel.