In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) is CAS bezig om een nieuw portaal op te zetten: het Dutch Climate Risk Portal. Het doel is om professionals in de financiële sector en bedrijven inzicht te geven in mogelijke klimaatrisico’s in Nederland. Wat komt er allemaal op dit portaal te staan? En wat kun je er precies mee? Daarover vertellen Detmer Koekoek, Kwartiermaker NL AAA-Klimaatbestendig, en onze collega’s Lars de Ruig en Simone Kroes.

Wat wordt het Dutch Climate Risk Portal?
Lars: “Het Dutch Climate Risk Portal wordt de centrale plek voor nationale en internationale bedrijven en de financiële sector om informatie en data te vinden over de fysieke klimaatrisico’s voor Nederland, zoals overstromingen, hittegolven en andere extreme weersomstandigheden.”
Waarom is het belangrijk dat dit portaal er komt?
Detmer: “Er is veel informatie en data over hoe we in Nederland omgaan met klimaatrisico’s. Maar die is vaak moeilijk te vinden en bovendien lastig te interpreteren. Daardoor ontstaan er misverstanden en wordt vaak gedacht dat het Nederlandse deltagebied kwetsbaarder is voor klimaatverandering en extreem weer dan het eigenlijk is.”
Wat voor misverstanden ontstaan er dan?
Detmer: “Nederland staat bijvoorbeeld vaak op lijstjes met landen met een hoog overstromingsrisico, simpelweg omdat een derde van Nederland onder zeeniveau ligt. Dit heeft gevolgen voor de keuzes die bedrijven en de financiële sector nationaal en internationaal maken over investeringen, financieringen en verzekeringen. Wij kunnen als Nederland vinden dat we de best beschermde delta ter wereld zijn, maar dat moeten we dan wel goed uitleggen.”
Lars: “Kredietbeoordelaars doen bijvoorbeeld onderzoek naar de financiële sector in Nederland. Voor zulke organisaties wordt het steeds belangrijker om stresstesten te doen waarin ze klimaatrisico’s meenemen. Maar om zulke stresstesten uit te voeren, moeten ze wel over de juiste kennis en data beschikken. Het portaal voldoet aan deze behoefte van bedrijven en de financiële sector door op een centrale plek inzicht te geven in alle fysieke klimaatrisico’s die relevant zijn voor Nederland, hoe we daar als land mee omgaan en waar je de benodigde data kunt vinden.”
Hoe belangrijk is informatie over klimaatrisico’s voor de private sector?
Detmer: “De vraag naar betrouwbare data over klimaatrisico’s is de laatste jaren enorm toegenomen en zal de komende jaren alleen maar verder groeien. Bedrijven in de Europese Unie zijn volgens de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) verplicht om jaarlijks klimaatrisico’s te rapporteren en hier beleid op te maken. Voor grote bedrijven geldt deze verplichting vanaf dit jaar voor rapportages over het boekjaar 2024. Daarnaast zijn banken en verzekeraars door de Europese toezichthouders verplicht om te rapporteren over de klimaatrisico’s van hun portefeuilles en passende maatregelen te nemen om deze risico’s te beheersen. Hierdoor heeft de private sector steeds meer behoefte aan kwalitatief hoogstaande data op assetniveau, data over de situatie nu en over verschillende toekomstige scenario’s. Met dit portaal helpen we de private sector bij het maken van deze rapportages en beleid op basis van de juiste gegevens. Daarmee kan het portaal een stevige impact hebben en een belangrijke bijdrage leveren aan een gunstig vestigings- en investeringsklimaat in Nederland.”
Gaat het vooral om de klimaatrisico’s voor vastgoed?
Simone: “Bij assets denken mensen vaak als eerste aan vastgoed en het klopt dat hiervoor veel data nodig is, bijvoorbeeld voor een hypothekenportefeuille van een bank. Maar ook andere sectoren zijn belangrijk voor investeerders. Hoe kwetsbaar is onze landbouw voor verzilting? En hoe zit het met onze logistieke sector? Kan de scheepvaart last krijgen van langdurige periodes van droogte? En wat kan extreme hitte betekenen voor het veetransport? En hoe zit het met onze watervoorziening voor de industrie? Elke sector heeft klimaatrisicodata nodig, en het portaal brengt deze data bijeen.”
Lars: “Behalve dat we doorverwijzen naar state of the art kaartmateriaal in de Klimaateffectatlas of het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen (LIWO) bieden we ook context. Waar heb je het over als je het over overstromingsrisico’s hebt? Overstromingen vanuit de kust of vanuit de rivieren? Over ondergelopen straten en wegen door hoosbuien of problemen zoals schimmel en vocht in kelders door hoge grondwaterstanden? En hoe zit de Nederlandse wet- en regelgeving in elkaar? Wat is verzekerbaar en wat niet? Ook willen we partijen handvatten bieden om zelf aan de slag te gaan met een eerste analyse. En als ze hier een adviesbureau voor willen vragen, dan zijn ze met het portaal beter in staat om de juiste ondersteuning aan te vragen, wat uiteindelijke kosten bespaart en tot betere kennis leidt.”
Voor wie is het Dutch Climate Risk Portal precies bedoeld?
Detmer: “Het portaal is bedoeld voor de nationale en internationale private sector. Voor professionals van banken, pensioenfondsen, verzekeraars en vastgoedinvesteerders. Maar ook toezichthouders en kredietbeoordelaars. En het bedrijfsleven. Dus het portaal kan handig zijn voor iemand die op zoek is naar de klimaatrisico’s van een investering of bedrijf. Maar het portaal is ook bestemd voor gebruikers die analyses nodig hebben van portefeuilles. Het doel is om binnen die grote en diverse professionele groep de juiste informatie beschikbaar te maken.”
En naar welke klimaatthema’s kijken jullie? Volgen jullie de DPRA-thema’s hitte, droogte, overstromingen en zeespiegelstijging?
Lars: “Ja en nee. Als basis gebruiken we de zogeheten ‘EU Taxonomy’. Die biedt een heldere structuur die nationaal en internationaal gebruikt wordt voor wetgeving en om te rapporteren. De ‘EU Taxonomy’ maakt een onderscheid tussen risico’s op het gebied van temperatuur, wind, water en bodem. Deze zijn opgesplitst in ‘acute risico’s en ‘chronische risico’s’. Een voorbeeld van een acuut risico is een enorme hoosbui. Chronische risico’s ontwikkelen zich geleidelijk over tijd, zoals zeespiegelstijging. We geven op het portaal inzicht in de risico’s vanuit de ‘EU Taxonomy’, maar we koppelen ze tegelijk aan de thema’s van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie.”

Wanneer gaat het portaal online?
Simone: “Ons doel is dat het portaal in het tweede of derde kwartaal van 2025 beschikbaar komt. Voor de aangeboden informatie over klimaatdata en klimaatdreigingen op het portaal werken we nauw samen met verschillende inhoudelijke experts uit de Nederlandse klimaatwereld. Daarnaast wordt het portaal verder ontwikkeld in samenwerking met de Werkgroep Klimaatadaptatie van het Platform Duurzame Financiering van De Nederlandsche Bank. In die werkgroep zitten onder andere vertegenwoordigers van banken, beleggers, pensioenfondsen, verzekeraars, verschillende ministeries en de Staf Deltacommissaris. Voordat het portaal online beschikbaar komt, gaan we eerst een gesloten versie van het portaal laten testen door een nog bredere gebruikersgroep.”
Wat hopen jullie met het portaal te bereiken?
Detmer: “Het portaal is in eerste instantie een data-hub die professionals hopelijk zullen zien als de ‘go-to plek’ voor klimaatdata over Nederland, zodat we daarmee betere duiding en besluitvorming mogelijk maken. Maar uiteindelijk hopen we ook dat het de ontwikkeling van klimaatdata kan versnellen. En dat het portaal het gesprek op gang kan brengen tussen verschillende experts en sectoren over welke gegevens er nodig zijn en hoe je die kunt gebruiken. Een bedrijf is bijvoorbeeld meer geïnteresseerd in specifieke scenario’s voor dijkdoorbraken voor de bedrijfscontinuïteit, terwijl een hypotheekverstrekker juist kijkt naar de risico’s voor specifieke panden en portefeuilles. Uiteindelijk moeten al die verschillende partijen de juiste keuzes kunnen maken.”
Simone: “En als aanvulling daarop: we hopen dat we met het portaal een gelijk speelveld creëren door dezelfde data beschikbaar te stellen voor iedereen. Zodat we voorkomen dat sommige partijen een betere uitgangspositie hebben dan andere.”
Help ons mee om het portaal te ontwikkelen
Om te zorgen dat het portaal voldoet aan de wensen van de gebruiker hebben we een gebruikersgroep die ons helpt een beta-versie van het portaal te testen. Hiervoor zoeken we nog extra mensen. Ben je nieuwsgierig geworden naar het portaal en wil je bijdragen aan de ontwikkeling ervan? Geef je dan op als tester via het aanmeldformulier.